قُلْ أَ غَیْرَ اللَّهِ أَبْغی‏ رَبًّا وَ هُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْ‏ء

با این‌که کمی دیر شده ولی خدمت دوستان گل و بلبل و سبزه‌ای که چندی است به جمع «الله اکبر» گویان و صفوف دشمن‌شکن نماز جمعه پیوسته‌اند، بایستی چند نکته‌ای را در باب این شعار مقدس و آن نماز عبادی سیاسی عرض کنم. سعی می‌کنم مختصر و مفید باشد.

در باب اللهُ اَکبر:

یکم: نکته اول در باب معنای شعار «الله اکبر» است. دوستان خوب من تصور نکنند که «الله اکبر» به این معناست که العیاذبالله «الله» همان «اکبر» است! به عبارت اُخری گمان نکنند که جناب «اکبر»آقا همان «الله» و یا خدا می‌باشند، که اگر می‏بود یحتمل تا حال جلو و عقب‏مان نیز یکی می‏بود! «اَکبَر» بر وزن «اَفعَل» اسم تفضیل و به معنای بزرگ‌تر است. «الله» هم اسم علم برای خداوند یگانه هستی است، و به قول علما «مُستَجمِع جَمیع صفات خداوند» است. یعنی اگر بخواهید تمام اسماء خداوند متعال را، که بالغ بر هزار اسم است، در یک اسم جمع کنید آن اسم «الله» است. پس معنای «الله اکبر» به فارسی می‌شود «الله (خدا) بزرگ‌تر است».

دوم: وقتی ما اسم تفضیل را به‌کار می‌بریم، باید بعدش «مِن» یا «از» هم بیاید و گرنه جمله معنا نمی‌دهد. مثلا اگر می‌گوییم علی بزرگتر است، بعدش باید توضیح دهیم که از که؟ یا اگر هم نگفتیم، شنونده بر اساس یک قرینه باید متوجه شود. حال با مراجعه به روایات از زبان ائمه اطهار ببینیم که خداوند متعال بزرگ‌تر از چیست.

در اصول کافی ج1 ص117 باب معانی الأسماء و اشتقاقها آورده:

«عَلِیُّ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَجُلٌ عِنْدَهُ اللَّهُ أَکْبَرُ فَقَالَ اللَّهُ أَکْبَرُ مِنْ أَیِّ شَیْ‏ءٍ فَقَالَ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع حَدَّدْتَهُ فَقَالَ الرَّجُلُ کَیْفَ أَقُولُ قَالَ قُلْ اللَّهُ أَکْبَرُ مِنْ أَنْ یُوصَفَ» شخصی نزد امام صادق علیه السلام می‌گوید الله اکبر (خدا بزرگ‌تر است)، امام از ایشان می‌پرسند خدا از چه چیز بزرگ‌تر است و وی در پاسخ می‌گوید از همه چیز! امام به آن مرد می‌فرمایند که خدا را محدود ساختی، آن مرد پرسید چگونه بگویم؟ امام نیز در پاسخ می‌فرمایند بگو: خدا بزرگ‌تر از آن است که در وصف آید.

روایت دیگری نیز در همان‌جا آمده:

«وَ رَوَاهُ مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَى عَنْ مَرْوَکِ بْنِ عُبَیْدٍ عَنْ جُمَیْعِ بْنِ عُمَیْرٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع أَیُّ شَیْ‏ءٍ اللَّهُ أَکْبَرُ فَقُلْتُ اللَّهُ أَکْبَرُ مِنْ کُلِّ شَیْ‏ءٍ فَقَالَ وَ کَانَ ثَمَّ شَیْ‏ءٌ فَیَکُونُ أَکْبَرَ مِنْهُ فَقُلْتُ وَ مَا هُوَ قَالَ اللَّهُ أَکْبَرُ مِنْ أَنْ یُوصَفَ» جُمیع گوید که امام صادق علیه‌السلام از من پرسید که معنای الله اکبر چیست؟ عرض کردم یعنی خدا بزرگ‌تر از همه چیز است، ایشان فرمودند مگر آن‌جا چیزی بوده که بزرگ‌تر از آن باشد؟ عرض کردم پس چیست؟ امام علیه السلام فرمودند که خدا بزرگ‌تر از آن است که وصف شود.

حالا با معرفت بگو: «الله اکبر». ها ماشالله!

و اما در باب نمازجمعه:

یکم: نکته اول این‌که نماز جمعه جزو واجبات «تخییری» است، در مقابل واجبات «تعیینی». واجب تخییری یعنی شما مُخَیّر (صاحب اختیار) هستید که بین دو یا چند عمل یکی را انجام دهید، مثلا در روز جمعه می‌توانید نماز دو رکعتی جمعه را به‌جای نماز چهار رکعتی ظهر بخوانید و حالش را ببرید، اما شرط و شروط دارد و یکی از شروطش نیز این است که به جماعت خوانده شود. پس در منزل نیت نمازجمعه نکنید که باطل است، اگر هم رفتید نمازجمعه نگویید این آقای امام جمعه به ما حال داد و نماز ظهر را فاکتور گرفت! نه خیر از این خبرها نیز نیست. در ضمن احتیاط واجب است که باید به خطبه‌ها گوش فرا داد. پس شیطونی و شلوغ بازی و حرف اضافه هم ممنوع است. چگونه خواندنش را هم که الحمدلله چند هفته پیش، به برکت اولین نمازجمعه پس از انتخابات جناب شیخِ اکبر، توسط سایت‌های فعال و دل‌سوز دینی توضیح داده شد.

واجب تعیینی هم مشخص شد که یعنی شما ملزم به رعایت همان دستور هستید و جایگزین ندارد، مثل نماز صبح. خلاصه بی‌خیال قرص و آمپول و این چیزها.

دوم: مستحب است امام جمعه پس از «حمد» در رکعت اول سوره «جمعه» و در رکعت دوم سوره «منافقون» را بخواند! پس اگر چند هفته دیگر تشریف بردید نماز و رهبر گرامی امام جمعه بودند و این سوره‌ها را تلاوت نمودند، چندان به دل نگیرید که قصد و غرضی در کار نبوده!

سوم: و اما نکته آخر و بسیار مهم در باب نمازجمعه که پیشاپیش عرض کنم که خودم عامل و مقید به آن نیستم.

در منابع مختلف روایی روایت مشهوری آمده با این مضمون که نمازجمعه و اجتماع در آن به همراه امام عادل فریضه (واجب) می‌باشد و اگر کسی سه جمعه این نماز را بدون علت و عذر ترک کند سه واجب را ترک گفته، و رها نمی‌کند سه واجب را مگر مُنافق!

وسائل‏الشیعة ج7 ص298 باب وجوبها على کل مکلف إلا الهم

9393- «وَ عَنْهُ عَنِ الصَّفَّارِ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عِیسَى عَنْ حَرِیزٍ وَ فُضَیْلٍ عَنْ زُرَارَةَ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ صَلَاةُ الْجُمُعَةِ فَرِیضَةٌ وَ الِاجْتِمَاعُ إِلَیْهَا فَرِیضَةٌ مَعَ الْإِمَامِ فَإِنْ تَرَکَ رَجُلٌ مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ ثَلَاثَ جُمَعٍ فَقَدْ تَرَکَ ثَلَاثَ فَرَائِضَ وَ لَا یَدَعُ ثَلَاثَ فَرَائِضَ مِنْ غَیْرِ عِلَّةٍ إِلَّا مُنَافِقٌ»

اگر این روایت شامل عصر غیبت امام نیز گردد بی‌چاره‌ایم! حواس دوستان عزیز و گرامی ما باشد که با توجه به این‌که تهران چهار امام جمعه موقت دارد، پس نمی‌توانند فقط در نماز یکی از این بزرگواران شرکت کنند، چرا که در این صورت سه هفته در نماز غیبت داشته‌اند و ممکن است مشمول روایت فوق گردند و نامشان در منافقان ذلیل و به درک واصل شده و خاک بر سر ثبت گردد. حال اختیار با خودتان است، دو دَره‌‌بازی و بهانه تراشی و برگه پزشکی و امثال اینها هم قبول نیست.

حاشیةالتحریر:

1. ما در پست قبل جدی نوشتیم که زندان اوین هم بَد جایی نیست برای خودسازی و این حرف‌ها، یکی از اخوان حرس الثوری برایمان پیامک زد: در پی اعترافات متهمان اختشاشات اخیر و کشف تاثیر مثبت زندان اوین در ارتقاء معنوی، اردوی یک هفته‌ای طرح بصیرت در زندان اوین برای علاقمندان برگذار می‌گردد. البته ننوشته بود که خواهران محترمه هم مجاز به ثبت نام هستند یا خیر. اغتشاشات را هم اختشاشات نوشته بود! حالا یعنی این ایده ما جدی گرفته شد؟

2. این پست فعلی را داشته باشید، شاید مقدمه‌ای شد برای «مسجد ضرار» اگر خدا خواهد.

3. عیدتون هم مبارک!